अहिलेको चर्चित तिन सन्दर्भहरु 2075

१. निर्मला पन्तको बलात्कार पछिको हत्या -

लैंगिक हिम्सा बिरुद्दको १५ दिने अभियान चलिरहेको समयमा यो घटनाको जति नै भर्त्सना गरे पनि कम हुञ्छ ! सामाजिक संजाल सदैभ राम्रो अनि सकारात्मक पक्ष्य को रुपमा प्रायोग गर्दा अझै उचित हुन्थ्यो तर बिडम्बना हामी बिरोध अनि नकारात्मक कुराको प्रबर्धन गर्नको लागि मात्र प्रायोग  गर्दै छौ ! हामी अनि हाम्रो समाज समृद्धिको बाटोमा अघि बढ्नु भन्दा पनि हामी झन् झन् पछाडी धकेलिदै छौ यो सबैमा हामी सबै जिम्मेवार अनि उत्तरदायी छौ ! निरमला को बुवाको हालत बिग्रियो भनेर पोस्ट हरु नकारात्मक तरिकाले सेयर गर्दैमा उनीले न्याय कदापी पाउदिनन ! बरु तेस्को सट्टा हामी सबैले एउटा मध्यस्ताकर्ताको भूमिका खेलेर तथ्य सत्य कुरा बाहिर ल्याउन सक्दो सहयोग अनि आपसी सद्भाबको भूमिका निर्बाह गरौ !

२. रास्ट्रपति (बिद्या देवी भण्डारी ) लाइ १८ करोड को गाडी

 लगभग १००० मात्र अमेरिकी $ प्रति व्यक्ति आम्दानी भएको देशको प्रमुख ले १८ करोडको गाडी चढ्नु आफैमा स्वभनिय हुदैन कदापी हुदैन पनि .तर हामी एक्दुइजना बिसेश्गारी बेरोजगार मान्छेले सामाजिक संजालमा कराउदै गर्दा हाम्रो अनुशासन को सिमा कत्ति छ अनि हाम्रो नैतिकता कतातिर धकेलिदैछ भन्ने कुरा पनि प्रस्ट हुञ्छ !

३. मिस वोर्ल्ड २०१८ मा सहभागी शृंखला खतिवडा

यदि उनि जित्न सफल भईन भने नेपाल को नै शिर उच्च हुनेछ तेसैले उनीलाई सक्ने जति भोट गरौ / गर्न सकिञ्छ साथै जित्न को लागि भोट  मात्र हैन उनको व्यक्तिगत task Performance ले पनि ठुलो भूमिका खेल्नेछ ! जीत को धेरै धेरै सुभकामना !!!

नकारात्मक शैलीले कुनै पनि कुराको प्रचार प्रसार गर्नु भन्दा हरेक शैलीलाई सकारात्मक बाटोमा / ढंगमा प्रस्तुत गर्न सकियो भने हाम्रो समाज टोल अनि गाउ घर नै सकारात्मक बन्ने बाटो बन्न सक्छ ! सहयोग सद्भाव बढ्नु को साथै सामाजिक एकताको आभास पनि हुञ्छ ! तेसैले कुनै पनि कुराको आँखा बन्द गरेर पक्ष्य र बिपक्ष्य मा उत्रिनु भन्दा पहिला स्वयम् मा सहि छु या गलत छु भनेर आत्ममूल्यांकन गर्ने बानि बसालौ !

सबिता शाही 

नेपल्गुन्ज २० बाँके !

मैले नजिक बाट चिनेको कर्णालीका ठकुरीको वास्तविक अवस्था

कर्णाली(पहिलेको अञ्चल) बिसेष गरि नेपाली भाषा सभ्यताको उद्गम स्थल र ठकुरीको पुरानो राज्य पनि हो ! सौभाग्य पूर्ण मेरो जन्म स्थल कर्णाली भित्र पर्ने हुम्ला जिल्लामा पर्दछ! कमै भए पनि कर्णालीलाई नजिक बाट चिनेकी छु ! हामी सबैले देखेको कर्णाली र त्यता को बास्तबिकता मा यहाँ थोरै रुपमा प्रस्तुत गर्न गैरहेकी छु ! कर्णाली भाषा संस्कृतिको उदगम स्थान भए पनि बिकसित रुप भने पूर्व बाट हुदै आएको प्रति हामी सबै सर्बबिबिधत नै छौ ! प्रकृति स्रोत र मन को धनि भएको क्षेत्र हो कर्णाली ! त्यहि मन धनि भएको मान्छे हरुमा कर्णालीको ठकुरीहरू पनि पर्दछन !

१. मानबिय विकास - कर्णालीमा हामीले सोचेको जस्तो उच्च किसिमको अनि सुनेको जस्तो अति नै कम बिकसित रुप हामीले देख्न पाउदैनौ ! ठकुरी हरुको वर्ग लाइ तिन किसिमले बर्गिकरण गरेर हेर्दा हुने खाने र हुदा खाने भन्दा मध्यम बर्गको ठकुरीको बाहुल्यता रहेको छ! शिक्षा ,रोजगारको अवस्था देखे सुने जस्तो तेस्तो दयनिय पनि छैन तर त्यस्तो पहुँच पनि पुगेको छैन ! छोरीहरुलाई बिद्यालय पठाएर पढाउनु पर्छ भन्ने धारणाले प्रत्येक घरको छोरीहरु पढ्न गएको द्रिस्य हामीले देख्न पाउँछौ! (धेरै जस्तो )!

२. आर्थिक अवस्था -सबैको नजरमा पिछडिएको अनि गरिब अञ्चल कर्णाली पर्ने गरेको छ! तर यो सबै बास्तबिकता नरहेको स्पस्ट छ! कर्णालीको जनताले हेलोकोप्टर या प्लेन  ले बोकेको चामलले मात्र गुजारा गर्छन भन्ने कुरा पूर्ण रुपमा सत्य छैन ! आफ्नो कमाइले आत्म निर्भर रहेको कुरा प्रस्ट देख्न पाइञ्छ! यो कुरा सत्य हो  कर्णालीको कतिपय जिल्लामा (हुम्ला ) अझै राष्ट्रिय राजमार्गको दुरी पुग्न सकेको छैन जसले गर्दा आवत जावत मा सास्ती भोग्नु पर्ने अवस्था छ !

३. रितिरिवाज र  संस्कार - बिशेस गरि ठकुरी समुदायमा हाम्रो उच्च स्तरको भाषा, संस्कार को बाहुल्यता नरहेको अवस्था छ ! केहि ठुलो हुने खाने घराना बाहेक कर्णालीको ठकुरी हरुले लगभग बिदा नै गरिसकेको अवस्था छ,जुन हामीले बचाउनु पर्नेछ ! बिसेस गरि सुदुर-पस्चिममा रहेको छाउपडी प्रथा कर्णालीमा पनि प्रचुर मात्रामा रहेको छ (ठकुरी समुदायमा पनि) ! अरु लवाई खुवाई उच्च स्तरको रहेको छ (कहिँ कतै  बाहेक) !ठकुरी समुदायको युवा बर्गलाई मैया साहेब अनि बाबुसाहेब भनिने चलन रहेको छ ! ( भनिएको तल्लो जतिको बर्गले उमेरको कुनै ख्याल नगरी हामीलाई ढोग दिने चलन रहेको छ ! ) 

ठकुरी हेरिटज को जन्म पनि मानबिय विकास र आर्थिक समृद्धि (प्रमुख एक लक्ष्य) राखेर नै भएको छ, बिशेष गरि यसरि पछि परेको ठकुरी वर्गहरुलाई लक्षित गरेर अघि बढ्नु पर्ने जिम्मेवारी हाम्रो काधमा आएको छ !

सबिता शाही
संचालक (सचिब)
ठकुरी हेरिटज परिवार       

हरेक दिन अचेल

हरेक दिन अचेल सोच्छु अनि आभास गर्छु,

तिमि जो थियौ त्यो नरहेको 
मा जो थिए त्यो नभएको 
बोलीले मात्र देखाइने बाटो अंगाल्दै गरेको 
साच्चिकै बिना स्वार्थको आत्मियता हराएको 

अझै पनि पछि पर्दैनौ,

ठुला ठुला आत्मबिस्वाशी गफ छाट्न 
आफ्नो मात्र कानले  सुनेको भरमा शंका गर्न 
स्वार्थी दुनियाको पछि लाग्न
आत्मा rakshyako नाम मा अरुको भावनाको खेलबाड गर्न 

तिम्रो सल्लाह मान्न पर्ने आसय राख्छौ,

तर तिमि आफैमा अडिग छैनौ 
अहिले के गर्ने र पछि क गर्ने थाहा paudainau 
समय अनुसार आफुलाई  Sringarna  सक्दैनौ 
समाज, गाउँ घरको परिबर्तन गर्ने ठुलो कुरा गर्छौ

मलाई साच्चै पत्यार लाग्दैन,
तिम्रो  म प्रतिको  गहिरो भावनाको कुरा 
प्रत्येक  पलमा साथ  निभाउने कुरा 

झन् झन् गाह्रो हुञ्छ,
पत्यार लाग्दैन यहाँ 
आफ्नो,तिम्रो या कसैको ,,,, !!!


2074-12-21
Buddhanagar